Weltermolen

Welterkerkstraat 2, Heerlen

De Weltermolen wordt voor het eerst genoemd in een akte uit 1381 en is altijd het eigendom geweest van het huis Strijthagen in Welten. De eerste bekende molenaar is Alexander van der Bruggen die in 1443 de molen in ‘leen’ kreeg van de ‘Vrouwe van Welten’. Het gebouw bestaat uit een langgerekt bakstenen deel van één verdieping. De vierkante, drie verdiepingen tellende toren met windvaan in de vorm van een karper is 17e eeuws.

De molen is een banmolen geweest voor de aan het huis Strijthagen leenplichtige boeren. Dat wil zoveel zeggen dat deze boeren verplicht waren hun molenwerkzaamheden tegen betaling uit te laten voeren in deze molen.

Sinds de tweede helft van de 18e eeuw is het gebrek aan water een probleem voor de molen. Tijdens droge zomers kon er niet meer dan 360 liter graan gemalen worden.

Momenteel duurt het na één maaldag ongeveer een week voordat de Weltervijver weer voldoende op peil is om de nodige stuwkracht te verzorgen. Het gebouw is in de jaren negentig geheel gerestaureerd. De molen met schoepenrad, dat twee koppels maalstenen aandrijft, wordt nog regelmatig opengesteld voor het publiek.

De Weltermolen was op 11 september 1944 het decor van een dramatisch schietincident. Een aantal personen stond bij de ingang van de molen om een portie meel in ontvangst te nemen. Zonder waarschuwing vooraf begonnen de Duitsers pardoes op ‘de verboden samenscholing’ te schieten. De onder vuur genomen burgers vluchtten hals over kop alle kanten op. Er viel een dode en drie mensen raakten gewond.

Foto's

Eigenschappen

Bouwjaar:
18e eeuw
Architect:
Onbekend
Huidige functie:
Graanmolen, Kantoor
Monumentnr:
21274

Locatie