Openbare Bibliotheek

Tempsplein 10, Heerlen

Voor de bouw van de nieuwe bibliotheek aan het Tempsplein werd in januari 1916 een prijsvraag uitgeschreven. Uiteindelijk werden 91 ontwerpen beoordeeld. Niemand won de eerste prijs, maar J.A. Pauw met zijn inzending ‘sine libris vita lacune’ kreeg de bouw toegewezen na enige aanpassing van het ontwerp. Eind 1917 was het gebouw gereed. Het ontwerp vertoont trekken van het rationalisme van Berlage (1856-1934). Deze bouwstijl, keerpunt in de Nederlandse architectuurgeschiedenis, kreeg te maken met een imposante tegenbeweging in de vorm van de Amsterdamse School. Deze landelijke ontwikkeling is herkenbaar in het Tempsplein en de Openbare bibliotheek.

Het expressieve van de Amsterdamse school ligt vooral in de bakstenen plasticiteit van de voorgevels waardoor de architectuur een bijzondere levenslustigheid kreeg. Andere kenmerken zijn bijvoorbeeld de stevige kozijnen, gebeeldhouwde elementen en het bijna verticaal lopende pannendak.

De ambachtelijk gemetselde bibliotheek is geen in zichzelf gekeerd object. In het midden was de directiewoning voorzien, die als een apart bouwblok naar voren springt, zonder overigens de samenhang met de rest van het gebouw te verliezen. Aan de bovenzijde van de entree bevindt zich een zware getande band natuursteen met kleine glas-in-lood ruitjes. Op een symmetrisch geplaatste gevelsteen is een lezende persoon te zien, wellicht een Christusfiguur.

Aan de rechterzijde van de hal bevindt zich het trappenhuis, gemetseld in gele en rode baksteen met een getrapte balustrade en kolommen bekroond met hardstenen diamantkoppen. Tot 1970 was de bibliotheek in dit gebouw gehuisvest. In 1994 is het verbouwd voor de Woningstichting De Voorzorg. Van de ambachtelijke detaillering met metselwerk en timmerwerk is het karakter behouden gebleven.

Foto's

Eigenschappen

Bouwjaar:
1917
Architect:
J.A. Pauw
Huidige functie:
Appartementencomplex
Monumentnr:
512793

Locatie