Wat is Open Monumentendag?

In 1987 werd in navolging van Frankrijk de Open Monumentendag in Nederland geïntroduceerd. Monumenten werden gratis voor het publiek opengesteld, om zo de publieke belangstelling voor monumenten en het draagvlak voor monumentenzorg te vergroten. De Open Monumentendag was in Nederland een van de eerste instrumenten om de bevolking op grote schaal in contact te brengen met monumenten. Om de organisatie uit te kunnen voeren werd de landelijke Stichting Open Monumentendag opgericht, gehuisvest in Amsterdam.

Decentrale opzet

De Open Monumentendag werkte vanaf het begin met een decentrale opzet. Per gemeente werd er een comité opgericht dat verantwoordelijk was voor zijn eigen programma Open Monumentendag en werd ondersteund door de landelijke stichting. De decentrale opzet was een sterk punt. De lokale gemeenschap werd optimaal betrokken bij de organisatie van het evenement, waarbij de rol van vrijwilligers cruciaal was. Zonder vrijwilligers was en is de Open Monumentendag ondenkbaar, zowel bij de voorbereiding als op de dag zelf, bijvoorbeeld bij het ontvangen van mensen, het geven van rondleidingen, het bemannen van stands, het maken van tentoonstellingen, boekjes enzovoorts.

De Open Monumentendag heeft zich in de loop der jaren verder ontwikkeld. Het evenement vond aanvankelijk alleen op zaterdag plaats, maar inmiddels zijn er veel comités die kiezen voor het hele weekend. Deelname alleen op zondag is sinds enkele jaren ook mogelijk. Vanaf 1996 hebben thema’s voor een inhoudelijke verdieping van de Open Monumentendag gezorgd. Onderwerpen die afgelopen jaren aan bod kwamen waren Industrieel erfgoed (1996), Schoolgebouwen (1997), Historische bouwmaterialen (1998), Monumententaal groen (1999), Water (2000), Wonen (2001), Handel (2002), Boerderijen (2003), Verdediging (2004), Religieus erfgoed (2005) en Feest! (2006). In 2007 staan de monumenten van de twintigste eeuw (1900-1965) centraal onder de titel Moderne Monumenten.

Kijk onder Archief voor alle informatie over de vorige Open Monumentendag in Heerlen.