Oliemolen

Oliemolenstraat 32, Heerlen

Het centrum van Heerlen ligt tussen de Caumerbeek en de Geleenbeek, driezijdig ingesloten door heuvelruggen. De meest oostelijke heuvel, de Molenberg, is genoemd naar drie watermolens: de Caumeroliemolen, de Caumermolen en de Oliemolen, ook wel ‘in den Crouwel’, later ‘Creuwels-oliemolen’ genoemd.

Over de ontstaansgeschiedenis van de molen bestaat enige onduidelijkheid. De stichtingsakte, waaruit blijkt dat de familie Van Schaesberg als opdrachtgever voor de bouw tekent, is gedateerd op 9 mei 1502. Waarschijnlijk is ooit een foutief jaartal overgenomen en moet het 1562 zijn. De molen is dan in het bezit van de familie Van Schaesberg, die de molen in 1570 verkoopt.

Het molenhuis is vakwerk op een ondergrond van mergel en heeft een bovenslagrad. Het krulanker 1740 duidt op een verbouwing door griffier Theodoor Dautzenberg. Die verkoopt de molen in 1769 aan de familie Wetzels. De molen blijft dan tot 1953 in deze familie.

De molen kende verschillende ambachtelijke perioden. Eerst was het een volmolen (vollen van lakens = samenpersen van weefsels), later in de 16e eeuw krijgt hij ook de functie van oliemolen. Uit koolzaad, lijnzaad, raapzaad en ook hennepzaad werd olie geperst. Deze laatste functie had de molen tot in 1904. Na 1904 is de molen alleen nog in gebruik als graanmolen.

In 1939 brandde een schuur af. Daarvoor in de plaats werd het huidige woonhuis gebouwd en de grote poort die toegang geeft tot de binnenplaats door architect Henry Dassen (1924-1964).

In 1999 is de as van het molenrad vervangen, waardoor op gezette tijden het oude ambacht van meelproductie weer te zien is.

Foto's

Eigenschappen

Bouwjaar:
16e eeuw
Architect:
H. Dassen (woonhuis 1939)
Huidige functie:
B&B, Graanmolen, Winkel, Woning
Monumentnr:
21230

Locatie